حضرت عیسی در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی

حضرت عیسی (ع) که بود؟

حضرت عیسى (ع) عبد و پیامبر خدا بود (سوره مریم، آیه 30) رسول به سوى بنى اسرائیل (سوره آل عمران، آیه 49) و یکى از انبیای اولو العزم و صاحب شریعت بوده و کتابى به نام انجیل داشت (سوره احزاب، آیه 7، سوره شورا، آیه 13، سوره مائده، آیه 46)، خداى تعالى نام او را مسیح نهاد (سوره آل عمران، آیه 45) و کلمة الله و روحى از خدا خواند (سوره نساء، آیه 171)، داراى مقام امامت (سوره احزاب آیه 7) و از گواهان اعمال (سوره نساء، آیه 159، سوره مائده، آیه 117) و از بشارت‌دهندگان به آمدن پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) بود (سوره صف، آیه 6)، وجیه و آبرومند در دنیا و آخرت و از مقربین بود (سوره آل عمران، آیه 45). از برگزیده شدگان (سوره آل عمران، آیه 33)، و از اجتباء شدگان و از صالحان بود (سوره انعام، آیه 85- 87)، مبارک، زکى و مهذب بود، آیتى براى مردم و رحمتى از خدا و احسانگرى به مادرش بود، و از زمره کسانى بود که خداى تعالى به ایشان سلام کرد (سوره مریم، آیه 19- 33) و از کسانى بود که خدا کتاب و حکمتش آموخت. (سوره آل عمران، آیه 48)

* عیسى (ع) چه مى‏گفت؟ و درباره‏اش چه مى‏گفتند؟

قرآن کریم خاطرنشان ساخته که عیسى عبدى بود رسول، و چیزى جز این ادعا نمى‏کرد و آنچه به وى نسبت مى‏دادند خود او ادعایش را نکرده و با مردم جز به رسالت خدا سخنى نگفته، هم چنان که قرآن این معنا را در آیات زیر صراحتا از آن جناب نقل کرده مى‏فرماید:

و آن گاه که خداوند به عیسى بن مریم مى‏گوید: آیا تو به مردم گفتى که من و مادرم را بعنوان دو معبود غیر از خدا انتخاب کنید؟!، او مى‏گوید: «منزهى تو! من حق ندارم آنچه را که شایسته من نیست، بگویم! اگر چنین سخنى را گفته باشم، تو مى‏دانى! تو از آنچه در روح و جان من است، آگاهى و من از آنچه در ذات (پاک) توست، آگاه نیستم! بیقین تو از تمام اسرار و پنهانی‌ها با خبرى.‏ من، جز آنچه مرا به آن فرمان دادى، چیزى به آنها نگفتم (بلکه به آنها گفتم:) خداوندى را بپرستید که پروردگار من و پروردگار شماست! و تا زمانى که در میان آنها بودم، مراقب و گواهشان بودم ولى هنگامى که مرا از میانشان برگرفتى، تو خود مراقب آنها بودى و تو بر هر چیز، گواهى‏ (با این حال،) اگر آنها را مجازات کنى، بندگان تواند. (و قادر به فرار از مجازات تو نیستند) و اگر آنان را ببخشى، توانا و حکیمى! (نه کیفر تو نشانه بى‏حکمتى است، و نه بخشش تو نشانه ضعف!)» (مائده 116 - 118)
 آن جناب ممسوح به یمن و برکت بوده و یا براى این بوده که آن جناب ممسوح به تطهیر از گناهان بوده و یا با روغن زیتون تبرک شده، ممسوح گشته است چون انبیاء روغن زیتون به خود مى‏مالیدند و یا بدین جهت است که جبرئیل بال خود را در هنگام ولادت آن جناب، بر بدن او مالیده تا از شر شیطان محفوظ باشد و یا براى این بوده که آن جناب همواره دست بر سر ایتام مى‏کشیده و یا براى این بوده که دست بر چشم اشخاص نابینا مى‏کشیده و آنان را بینا مى‏کرده و یا بدین جهت مسیحش خواندند

* معنی کلمه عیسی چیست؟

کلمه عیسى در اصل «یشوع» بوده که هم به معناى مخلص تفسیر شده و هم به معناى منجى و در بعضى از اخبار به کلمه «یعیش(زنده مى‏ماند)» تفسیر شده و این با نامى‏ که براى فرزند حضرت زکریا نهاده، یعنى نام «یحیى (زنده مى‏ماند)» مناسب‏تر می‌باشد. چون که بین این دو پیامبر (حضرت یحیی و حضرت عیسی) از هر جهت شباهت وجود دارد.

* چرا به حضرت عیسی (ع)، مسیح می گویند؟
عیسی ع

نظرات مختلفی در این باره گفته اند؛ از جمله اینکه کلمه «مسیح» به معناى ممسوح است و نامیدن آن حضرت به این نام، به این مناسبت بوده که آن جناب ممسوح به یمن و برکت بوده و یا براى این بوده که آن جناب ممسوح به تطهیر از گناهان بوده و یا با روغن زیتون تبرک شده، ممسوح گشته است چون انبیاء روغن زیتون به خود مى‏مالیدند و یا بدین جهت است که جبرئیل بال خود را در هنگام ولادت آن جناب، بر بدن او مالیده تا از شر شیطان محفوظ باشد و یا براى این بوده که آن جناب همواره دست بر سر ایتام مى‏کشیده و یا براى این بوده که دست بر چشم اشخاص نابینا مى‏کشیده و آنان را بینا مى‏کرده و یا بدین جهت مسیحش خواندند که دست بر بدن هیچ بیمارى نمى‏کشیده مگر آنکه شفا مى‏یافته، اینها وجوهى است که در وجه تسمیه عیسى بن مریم (ع) به مسیح ذکر کرده‏اند.

اما وجهى که مى‏توان بدان اعتماد نمود این است که لفظ مسیح در ضمن بشارتى که جبرئیل به مادرش داده بود آمده است و قرآن آن بشارت را چنین حکایت نموده: «إِنَّ اللهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ ...»، پس قبل از آنکه آن جناب کورى را بینا کند و یا بیمارى را شفا دهد از سوی خداوند مسیح نامیده شده و اصولا به حکم این آیه قبل از ولادت، مسیح نامیده شده بود.

و کلمه «مسیح» عربى کلمه «مشیحا» ى عبرى است که در کتب عهدین عبرى زبان آمده و بطورى که از آن دو کتاب استفاده مى‏شود، رسم بنى اسرائیل چنین بوده که هر پادشاهى تاجگذارى مى‏کرده، از جمله مراسم تاجگذارى این بوده که کاهنان او را با روغن مقدس مسح‏ مى‏کردند تا سلطنتش مبارک شود و بدین مناسبت پادشاه را مشیحا مى‏گفتند، که یا به معناى خود شاه است و یا به معناى مبارک است.